Hoe troost je iemand? Over in verbinding zijn met jezelf en de ander

Verbinding. Een van de dingen waar ik de laatste tijd zoveel mee bezig ben. In verbinding zijn met mijzelf en met de ander. Onlangs las ik een kort artikel over dit onderwerp in de Happinez (nummer 3 van 2022) en het raakte mij in volle vaart. Het is namelijk zó waar. Dat weet ik niet alleen uit eigen ervaring, maar dat voel en lees ik ook in het korte interview met psycholoog Huub Buijssen. Hij verdiepte zich in het omgaan met andermans verdriet en schreef daar een boek over: ‘De vijf talen van troost‘. Dit is dus absoluut een boek dat ik wil aanschaffen.

Rouw en verdriet

Waarom? Waarom zou je willen lezen over rouw en verdriet? Omdat – zoals Huub het zo mooi zegt – rouw de prijs is van liefde. Het is betekenisvol. En zoals iemand anders mij ooit heeft verteld: “Het feit dat je rouwt, betekent dat je ook intens veel van iemand hebt gehouden“. Dat is zo mooi en troostend op de een of andere manier. Van rauwe rouw – rauw verdriet – en gemis naar een situatie waarin je iemand mist, maar tegelijkertijd liefdevol terugdenkt aan mooie herinneringen. Waardoor je als het ware in verbinding komt en blijft met diegene die is overgegaan. Dat is wat ik wil. Wat ik anderen ook gun.

Kwetsende uitspraken

Want alle goedbedoelde uitspraken van omstanders om je te troosten ten spijt, sommigen daarvan raken je. En niet op een goede manier. Denk aan: “Je kunt altijd een nieuwe relatie beginnen” of: “Ze was al best oud en heeft een mooi leven gehad” tot misschien wel een van de ergste: “Je kunt nog een kind krijgen“. Dit alleen al op het spreekwoordelijke papier zetten doet mijn tenen krommen. Hoe goedbedoeld ook, dit kunnen zulke kwetsende uitspraken zijn. Want het gaat er niet om, om de pijn van het verlies van de ander te willen wegnemen of verzachten. Het gaat om de erkenning daarvan. Dat is in ieder geval hoe ik het ervaar en voel.

Echte verbinding is zo waardevol

Een prachtige uitspraak die hij benoemt in dit interview is die van journaliste Inge Diepman – zij heeft haar kind verloren. Toen zij haar vriendinnen sprak zei ze tegen hen: “Kom maar met lege handen. Ik vul ze wel met mijn verdriet“. Tranen liepen over mijn wangen bij het lezen hiervan. Want hoe waar is dit ook? Soms – of misschien meestal – wil men de moeilijke stiltes ‘volbabbelen’ terwijl het zoveel meer waardevol is om er gewoon te zijn voor de (rouwende) ander. Echt luisteren, voelen en in verbinding zijn.

Verbinding voelen vanuit gemis

Het is natuurlijk geen toeval dat ik momenteel meer met rouw bezig ben. Niet alleen hebben we onlangs een dierbare verloren, maar kort geleden was het ook weer Moederdag. Een dag die voor mij altijd beladen zal blijven, omdat mama vlak voor Moederdag is overleden in 2018. Met alle respect voor diegenen die nog wel een moeder hebben, of zelf moeder zijn, is het toch ook een moment om stil te staan bij diegenen die een moeder hebben verloren, zelf nooit moeder zullen worden, een kind hebben verloren of anders. Koester dat wat je hebt, of bent verloren. Denk, herdenk en voel. Kom in verbinding met jezelf, met diegene die is overgegaan of simpelweg met de ander.

Hoe moeilijk – of makkelijk – is het voor jou om in verbinding te zijn? 

Tot de volgende keer.

Rory Blokzijl

Ik las over dit boek in de Happinez (nummer 3 van 2022). Het is onder andere te koop bij Spectrumboeken