FAS (Foetaal Alcohol Syndroom)

Wat is dat? Denk je misschien. Of. Waar gaat dit over? Lijkt mij niet interessant. Sla ik even over. Niet doen alsjeblieft. Ik heb er een hekel aan om mensen te smeken. Maar dit is een onderwerp waarvan ik denk dat het goed is om dit te lezen. Voor jezelf, voor een ander, voor een loved one of gewoon, als algemene kennis. Het gaat over de gevolgen van het drinken van alcohol tijdens je zwangerschap. Niet de gevolgen voor jezelf, maar voor het ongeboren kind.

Wat is FAS?

Foetaal Alcohol Syndroom (FAS) wordt veroorzaakt door alcoholgebruik tijdens de zwangerschap. Er bestaat nog veel onduidelijkheid over. Veel mensen weten niet precies wat het is, wat de gevolgen zijn voor het kind, hoe het ongeboren kind dit kan krijgen. Een lijstje (bron: fasproject.nl):

Bijna de helft van de Nederlandse vrouwen drinkt alcohol als ze zwanger is.
Ook in de eerste weken van de zwangerschap is alcohol schadelijk voor de foetus.
Elk jaar worden in Nederland ongeveer vijfhonderd kinderen met FAS geboren.
Ook een kleine hoeveelheid alcohol kan schadelijk zijn voor het ongeboren kind.
Hoe meer in één keer, hoe slechter.
FAS-kinderen lopen een groot risico in de prostitutie of criminaliteit te belanden.
Voor kinderen die niet alle karakteristieken van FAS hebben, wordt vaak de term FASD gebruikt. FASD staat voor Fetal Alcohol Spectrum Disorder en is erg moeilijk vast te stellen.
FAS-kinderen kunnen een aantal specifieke kenmerkende lichamelijke afwijkingen hebben: slechte tanden, een rechte bovenlip, een brede neus, hangende ogen, hartproblemen en vervorming van botten.
Niet alleen vrouwen met een alcoholverslaving krijgen kinderen met FAS. Ook sociaal drinkende hoogopgeleide vrouwen lopen dat risico.
FAS-kinderen hebben vaak last van emotie-, concentratie- en geheugenproblemen.
FAS is niet te genezen, maar wel volledig te voorkomen.

Even geen alcohol

Hoe kom ik er nu bij om te schrijven over een zwaar onderwerp als dit? In eerste instantie las ik een reportage hierover in de LINDA 112 van november 2013 die mij diep had geraakt. Verschrikkelijk hoe heftig de effecten van alcoholgebruik tijdens de zwangerschap op ongeboren kinderen kunnen zijn. En ik moest terugdenken aan mijn gedrag tijdens mijn eigen zwangerschap. Waar ik vroeger bij wijze van spreken al zuchtte en steunde bij een antibiotica-kuur (tien hele dagen geen alcohol! Moeilijk!). Zo anders was dat toen ik wist dat ik zwanger was. Ne-gen-tien maanden lang heb ik geen druppel gedronken. Niks, nada, noppes. Uit mijzelf, zonder dwang, zonder moeite. Gewoon, omdat je zwanger bent.

Rigide gedrag

En natuurlijk schoot ik wat door. Toen de verloskundige mij doodleuk vertelde dat ik prima tijdens Kerst een stoofschotel kon eten waar wijn in had gezeten (“de alcohol is echt al verdampt tijdens het koken”) en ik haar aankeek alsof ze gek was geworden. Toen ik in een restaurant bij de thee een bonbon kreeg waar een hintje alcohol in zat en die ik vervolgens resoluut heb geweigerd. Toen ik een alcoholvrij biertje kreeg aangeboden, maar waar een percentage van 0,00035 werd genoemd. Geweigerd. Ik werd bewonderd en verguisd voor mijn rigide gedrag hierin. Rigide? Ja, dat klopt. Of ik er spijt van heb? Absoluut niet! Zeker toen ik begon te lezen over FAS. Een ander indrukwekkend artikel is te vinden op de site van fantasticmoms.nl Toen ik vervolgens de volgende video bekeek (een initiatief van Allard de Witte en Joost Bos) hield ik het niet meer droog.

Doe het niet!

Het is niet aan mij om te oordelen over een ander. Dat wil ik niet en dat doe ik niet. Wat ik wél met dit artikel wil bereiken is dat de beeldvorming over FAS toeneemt. Dat vrouwen zich realiseren wat dat ene drankje af en toe kan bewerkstelligen. Ik zou willen vragen: doe het niet. Niet dat ene glaasje champagne met Oud en Nieuw (koop de kinder-variant, of Crodino, of doe een scheutje Karvan Cevitam in spa rood), gewoon niet. Helemaal niet. Niet.