Gemis. Wanneer heb je jouw moeder lang genoeg meegemaakt?

In Ouders, Persoonlijk by Roryblokzijl19 Comments

Wanneer heb je jouw moeder lang genoeg meegemaakt? Een vraag die zomaar in mij opkwam. Tijdens het grote verdriet. Die eerste verjaardag van je moeder. Of je eigen verjaardag. Het zijn allemaal ijkpunten. Momenten waarop je daadwerkelijk het gemis extra voelt. Het in volle vaart binnenkomt. Net als tijdens onze vakantie een paar weken terug. Waar men zegt dat het goed is om even ‘uit de situatie’ van het verlies te gaan, is dat ook echt zo. Maar in de rust komt ook de kwetsbaarheid omhoog, en dus ook het gemis. In ieder geval is dat mijn persoonlijke ervaring. Geen acceptatie, maar leegte. Geen rust, maar juist ook onrust.

Het grote gemis

Alleen hoort dat allemaal bij de situatie. De situatie van de leegte. Het grote verdriet. Het is evident dat je daar mee bezig bent. Dat het in alle toonaarden eruit spuit en soms sijpelt. Gemis is iets wat in je aderen komt en door blijft stromen. Dan weer snel en extra veel, dan weer langzaam en voorzichtig. Zodat je ongemerkt glimlacht, wanneer de mooie herinneringen komen bovendrijven. Maar het gemis? De leegte? Die blijft.

De uitspraak “Tijd heelt alle wonden” is gelul

Als het goed is leer je er mee omgaan. Naarmate de tijd vordert. Want de uitspraak dat ’tijd alle wonden heelt’ vind ik kortweg gelul (excusez le mot)’. Het is niet waar. Het bestaat niet. Klopt niet. Er is een leegte en die wordt nooit meer gevuld. Je leert er alleen uiteindelijk mee omgaan. In ieder geval, dat hoop je. En dat brengt mij meteen weer terug bij de titel. En de vraag: “Wanneer heb je jouw moeder lang genoeg meegemaakt?“.

Je hebt je moeder nooit lang genoeg meegemaakt

Mijn antwoord: “Nooit“. Je kan jezelf eenvoudigweg niet voorbereiden op een dergelijk verlies. Het is letterlijk een gat wat in je binnenste wordt geslagen. Je denkt altijd nog genoeg tijd te hebben. Om je voor te bereiden op een verlies wat je verstand letterlijk te boven gaat. Op het moment dat het je overkomt weet je hoe het voelt. Je weet pas wat je hebt, als het er niet meer is. Betekent dit dan dat je spijt hebt van wat je niet hebt gedaan, Rory? In de periode voordat ze is overleden?

Het pad ligt voor je klaar

Misschien wel, maar spijt is een zinloze emotie. Ik denk liever terug aan wat ik wèl heb gedaan. Terugkijkend denk ik dat ik er juist goed mee om ben gegaan. Dat ik onbewust meer tijd heb genomen voor mama en minder voor werk en andere triviale momenten. Was het onbewust? Of voelde ik toch wat aan? De een gelooft in spiritualiteit, de ander niet. Feit is dat je pad voor je klaarligt. Afslagen, stappen terug, stappen vooruit. Ik denk dat alles al vaststaat. Ook de eventuele wijzigingen die je zelf aangaat. De beslissingen die je spontaan neemt.

Het gemis er laten zijn

Toch blijft het verdriet – we zijn nu ruim vier maanden verder – aanwezig en komt het soms zelfs spontaan in alle hevigheid extra omhoog. Want het verdriet zit in je. Daar ben je – of je het wilt of niet – mee bezig. Je hoeft je daar ook niet voor te verontschuldigen. In bepaalde omstandigheden kan het – bijvoorbeeld als je lichaam je bepaalde dingen aangeeft – nuttig zijn om je focus te verleggen. Op leuke dingen, als afleiding. Realiseer je echter wel dat het is zoals het is. Je verkrampt afkeren van verdriet is niet goed. Afsluiten of misschien wel ‘gemaakt’ de andere kant op kijken? Not a good idea.

Verdriet hebben en toch rustig blijven

Verdriet hebben en rustig blijven. Het kan naast elkaar bestaan. Als je jezelf maar de ruimte geeft om ‘mindful’ bezig te zijn. Stap voor stap. Een voor een. Accepteer. Respecteer dat wat er is. Neem je tijd. Verontschuldig je niet. En voel. Dat is wat ik je wil meegeven. Dat is hoe het bij mij werkt.

Tot de volgende keer.

Rory Blokzijl